น้อมไปในการสละ ฯลฯ ย่อมเจริญสัมมาสมาธิ อันอาศัยวิเวก อภัยวิราคะ
อาศัยนิโรธ น้อมไปในการสละ ดูก่อนภิกษุทั้งกลาย ภิกษุย่อมเจริญอริยมรรค
อันประกอบด้วยองค์ 8 นี้ เพื่อรู้ยิ่ง เพื่อกำหนดรู้ เพื่อความสิ้นไป เพื่อ-
ละตัณหา 3 อย่างนี้แล.
จบปฐมตัณหาสูตรที่ 17

18. ทุติยตัณหาสูตร

ตัณหา 3

[331] สาวัตถีนิทาน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ตัณหา 3 อย่างนี้ ฯลฯ
[332] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุควรเจริญอริยมรรคอันประกอบ
ด้วยองค์ 8 เพื่อรู้ยิ่ง เพื่อกําหนดรู้ เพื่อความสิ้นไป เพื่อละตัณหา 3 อย่าง
นี้แล อริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8 เป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุ
ในธรรมวินัยนี้ ย่อมเจริญสัมมาทิฏฐิ มีอันกำจัดราคะเป็นที่สุด มีอันกําจัด
โทสะเป็นที่สุด มีอันกําจัดโมหะเป็นที่สุด ฯลฯ ย่อมเจริญสัมมาสมาธิ มีอัน
กำจัดราคะเป็นที่สุด มีอันกําจัดโทสะเป็นที่สุด มีอันกําจัดโมหะเป็นที่สุด ฯลฯ
ย่อมเจริญสัมมาทิฏฐิ อันหยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นเบื้องหน้า มีอมตะเป็น
ที่สุด ฯลฯ ย่อมเจริญสัมมาสมาธิ อันหยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นเบื้องหน้า
มีอมตะเป็นที่สุด ฯลฯ ย่อมเจริญสัมมาทิฏฐิ อันน้อมไปสู่นิพพาน โน้มไปสู่
นิพพาน โอนไปสู่นิพพาน ฯลฯ ย่อมเจริญสัมมาสมาธิ อันน้อมไปสู่นิพพาน

โน้มไปสู่นิพพาน โอนไปสู่นิพพาน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุควรเจริญ
อริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8 นี้ เพื่อรู้ยิ่ง เพื่อกำหนดรู้ เพื่อควารมสิ้นไป
เพื่อละตัณหา 3 อย่างนี้แล ฯลฯ
จบทุติยตัณหาสูตรที่ 18
จบเอสนาวรรคที่ 12

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. ปฐมเอสนาสูตร 2. ทุติยเอสนาสูตร 3. ตติยเอสนาสูตร
4. จตุตถเอสนาสูตร 5. ปัญจมเอสนาสูตร 6. ฉัฏฐเอสนาสูตร 7. สัตตม-
เอสนาสูตร 8. อัฏฐมเอสนาสูตร 9. วิธาสูตร 10. อาสวสูตร 11. ภวสูตร
12. ทุกขตาสูตร 13. ขีลสูตร 14. มลสูตร 15. นิฆสูตร 16. เวทนาสูตร
17. ปฐมตัณหาสูตร 18. ทุติยตัณหาสูตร